Verslag: Discovery Festival Rotterdam

Discovery Festival had dit jaar zowaar drie locaties: Nemo Amsterdam, het Klokgebouw in Eindhoven én het nieuwe onderwijscentrum van het Erasmus MC. Op de laatste locatie was ik één van de zes bloggers die verslag legden voor de EOS iPAD special over Discovery (die vind je hier). 

Discovery Rotterdam vindt, zoals gezegd, plaats in het gloednieuwe onderwijscentrum van het Erasmus MC. De ingang is via het museumpark, om 8 uur nog behoorlijk leeg en donker. In de verte schijnen wat lichtjes, wat daar aangekomen blijkt te komen van een auto met een verlicht brein er bovenop, de BrainCar. Iets verder staat een bol waarop enorme rupsen lijken te lopen. Het effect wordt veroorzaakt door een bak water met kleine rupjes op een overheadprojector, wat schijnend op een wit doek een bijzonder effect geeft. De kaarsjes langs het donkere paadje vervolgend kom je bij de ingang van het onderwijsgebouw. Een mooi welkom op Discovery Rotterdam! 

Eva Meets Eva

Een groep studenten van de TUDelft maakte eerder dit jaar zorgrobot ‘Eva’. Deze robot moet in de toekomst hulp bieden in de thuiszorg. Eva kan, als je het haar vraagt, flesjes en blikjes drinken voor je halen. Ze heeft een geluidsdetector die je stem registreert, en de Kinect die in de robot zit ingebouwd, kan door het maken van een 3D-scan objecten herkennen: zo kan Eva onderscheid maken tussen een flesje en een blikje. Het onderscheid tussen een blikje cola en een blikje sinas kent ze helaas nog niet – daarvoor zou ze ook uitgerust moeten worden met een kleurendetector.

Misschien een volgend project, zegt één van de studenten enthousiast. Eva werd begin dit jaar gepresenteerd en heeft al flink veel publiciteit gehaald in Nederland. Wegens haar voornaam trok ze mijn interesse, en op Discovery Rotterdam kon ik haar eindelijk de hand schudden. Dat doet ze nog niet zo soepel – mijn hand is blijkbaar groter dan het voorgeprogrammeerde flesje en ze knijpt wel iets té hard. Maar toch leuk kennis te maken, Eva.

Bekijk hier een filmpje van Project Eva

Jongleren is zo geleerd (zegt de neurowetenschap)

Maarten Frens, hoogleraar neurowetenschappen bij ErasmusMC, ken ik nog van mijn promotieonderzoek bij zijn

afdeling. Natuurlijk wil ik wel zien hoe goed hij kan jongleren. Het gaat bij zijn experiment echter niet alleen om jongleren, maar om het aanleren van motorische bewegingen, waar je je hersenen voor nodig hebt. Preciezer: de kleine hersenen, het cerebellum, die verantwoordelijk zijn voor het aanleren van bewegingen. Voor Discovery Festival heeft professor Frens een simpel experimentje opgezet met een stapeltje bekers die je met ballen omver moet gooien. Maar wel met een extra moeilijkheidsgraad: een prismabril die je wereld 30 graden verdraait.

Natuurlijk probeer ik het experiment zelf ook uit. Met de prismabril op wordt de omgeving inderdaad behoorlijk op zijn kop gezet, en is iemand een hand geven een hele kunst. Maar nu het échte experiment:

ballen gooien. Normaal kan ik best aardig gooien, maar met de prismabril gooi ik bijna een halve meter te ver naar rechts. Na ongeveer tien keer gooien leer ik wel wat de afwijking is die de bril veroorzaakt, en kan ik ook een bal raak gooien.

Nu mag de bril af, en moet ik het nog een keer doen. Maar door de prismabril heb ik mezelf onbewust aangeleerd heb hoe ik de afwijking kan corrigeren. En dat moet ik blijkbaar ook weer afleren, dus gooi ik weer een halve meter mis, maar nu de andere kant op. Na een paar keer gooien komt dit ook weer goed, de verandering is gelukkig omkeerbaar.

Wat dit verder met jongleren te maken heeft? Het leren van jongleren, en iedere motorische handeling, gaat eigenlijk op precies dezelfde manier zegt Frens. Je voert een handeling uit, die je vervolgens corrigeert om hem de volgende keer beter te kunnen doen. Zo kun je ‘motorisch leren’ – en dat wordt gereguleerd vanuit het cerebellum. En dat is precies het onderzoek van Frens: hoe werkt dit? Het jongleren slaat aan bij de bezoekers, een handjevol mensen zijn het aan het proberen. Helaas leer je dat iets minder snel dan het corrigeren van een prismabril. Misschien kan Frens daar binnenkort eens onderzoek naar doen?

De ecologische dansvloer

Stroom opwekken door te dansen? Met de ‘sustainable dansvloer’ kan dat. Deze vloer lag eerder in het Rotterdamse poppodium Watt. De dansers wisten daar genoeg energie op te wekken voor de band die op die avond speelde, en vanavond ligt hij in het ErasmusMC. De vloer bestaat uit 8 bij 8 vierkante vloerdelen, die allemaal een beetje meeveren als je er op gaat staan. Ook gaan er lampjes in allerlei kleuren branden en flikkeren. Bij iedere stap die je zet worden een aantal watt gegenereerd. En door hard te springen genereer je meer energie.

Als ik rond 10 uur de dansvloer betreed ligt hij er een beetje verlaten bij en zijn er pas 3.500 calorieën verbrand. Maar door mijn gespring op de vloer, om uit te vinden hoe het werkt, heb ik meer mensen enthousiast gemaakt en enkele minuten laten staan er al 5.400 calorieën op de teller.  Een uur later zijn het er 18.000. Het doel van de avond is om met z’n allen, dansend, 100.000 calorieën te verbranden. Om een idee te geven van hoeveel dat is: 909 glazen bier of 56 kapsalons.

Tegen 01.00 uur komen de 50.000 calorieën in zicht, maar of het doel gehaald wordt, is afhankelijk van het enthousiasme van de bezoekers. Als 40 mensen alleen een beetje heen-en-weer bewegen reageren de vloerdelen nauwelijks en levert dit slechts zo’n 5-6 watt op. Als ze met z’n allen gaan springen, gaat de teller onmiddellijk bóven de 200. Een beetje fanatieker dus, Discovery –bezoekers!

Bekijk hier een filmpje van Dance for Sustainable Energy

-----
Er gebeurde natuurlijk nog veel meer die avond! Lees een ander verslag over Discovery Rotterdam hier, en lees ook verslagen van Discovery Amsterdam (hier en hier) en Eindhoven (hier en hier)