Net als blote voeten

Hardlopen op blote voeten, zoals mensen al duizenden jaren doen, geeft minder kans op blessures dan hardlopen op dempende sportschoenen. Dat bleek een paar jaar geleden uit onderzoek aan de universiteit van Harvard. Ontketend door dit inzicht werd barefoot running een trend onder hardlopers.

Sportschoen-fabrikanten spelen hier handig op in door “minimalistische” schoenen te maken: slechts een dun stukje rubber onder de voetzool, waardoor het hardlopen op blote voeten zoveel mogelijk wordt gekopiëerd, maar je voeten wel beschermd zijn tegen vuil en glas op straat.

Links gewone hardloopschoenen, rechts de rocker shoes

Is lopen op minimalistische schoenen inderdaad net zo efficiënt als op blote voeten? En gaan mensen er ook anders door lopen? Dat onderzoekt promovendus Sobhan Sobhani van de afdeling revalidatiegeneeskunde van het UMCG. Daarnaast is hij geïnteresseerd in een ander soort schoenen: rocker shoes. Dit zijn schoenen met een kunstmatig dikkere, stijve zool waardoor een ander soort voetafwikkeling ontstaat. Deze schoenen worden in de revalidatiegeneeskunde gebruikt voor mensen met een pijnlijke blessure aan de voorvoet. Door te lopen op deze schoenen vermindert de druk op de voorvoet, maar het is niet duidelijk of dat tijdens hardlopen ook gebeurt.

Een advertentie in de Gezinsbode, waarin een oproep werd gedaan voor vrouwelijke duurlopers tussen de 18 en 65 jaar, bracht me bij dit onderzoek. Ik loop wel eens op blote voeten maar heb nog nooit zulke schoenen aangeschaft, dus het leek me leuk om ze eens uit te proberen. Jammer genoeg mocht ik vanwege een blessure uit het verleden niet als proefpersoon meedoen aan het onderzoek. Dat werd dus iemand anders. Maar ik mocht wel langskomen om te kijken wat ze daar doen in het  SportsFieldLab.

Als ik binnenkom zijn de voorbereidingen in volle gang: de hardloopband wordt gecalibreerd en de juiste schoenen worden opgezocht. Ik heb dezelfde maat als de proefpersoon van die dag en mag de schoenen testen. Minimalistische schoenen had ik al wel eens aangehad, maar op  rocker shoes is het moelijk lopen. Mijn voorvoet zit helemaal vast, ik moet er niet aan denken om hierop te rennen. Maar het is wel onderdeel van het onderzoek. De proefpersonen komen binnen. Ze worden na wat standaard metingen aan allerlei apparatuur aangesloten: een hartslagmeter, een zuurstofmasker en een soort tuigje dat aan de hardloopband vastzit.

Met zuurstofmasker op de looband

Ze ondergaat een strak getimed programma: 3 minuten heel rustig hardlopen gevolgd door 6 minuten wat harder lopen, 2 minuten de tijd om schoenen te wisselen, en weer opnieuw. Bij iedere nieuwe proefpersoon wordt de volgorde van schoenen willekeurig bepaald. Door zuurstofverbruik te meten kan zo uitgemaakt worden welk type schoenen het meest energie-efficiënt is.

Bij elkaar duurt het hele onderzoek voor één proefpersoon drie uur, en dan is de voorbereiding en het opruimen nog niet meegenomen. In totaal wil Sobhani achttien hardlopende vrouwen meten, dus hij is nog wel even bezig om het onderzoek af te ronden. Over de uitkomst van het onderzoek kan hij nog niets zeggen: ‘Ik begin pas met het  analyseren van de data als ik alle proefpersonen heb gemeten. En ik moet nog een artikel afmaken over een eerder onderzoek. Toen bestudeerde ik het effect van de rocker shoes op de achillespees. Daaruit bleek dat deze schoenen veel minder druk zetten op die pees. Het zou kunnen zijn dat dat helpt om  achillespeesblessures te voorkomen, onder hardlopers een bekende kwaal.’

Sobhani hoopt met zijn nieuwe onderzoek aan te tonen dat ook voor het genezen van voorvoetblessures rocker shoes kunnen helpen. Ook hoopt hij meer te weten te komen over het energieverbruik bij mimimalistische schoenen.

Dan zullen we eindelijk weten of de sportschoenen met Rearfoot Cushioning System, AbZorb Heels en EasyToneTechnology die ons al decennialang worden aangesmeerd, echt beter zijn dan onze eigen ouderwetse voeten.