Fietsen voor de wetenschap

De afgelopen dagen hebben weer enkele duizenden Nederlanders zich meerdere keren het schompes gefietst de Alpe d’Huez op. Dit niet alleen om te bewijzen dat ze in staat zijn tot zulke inhumane prestaties– nee de deelnemers doen dit voor het goede doel. Voor kanker, om meer specifiek te zijn. Of tegen kanker, het is maar hoe je het wilt zeggen. Wat begonnen is als een kleinschalige actie met enkele tientallen fietsers in 2006, is nu, 6 jaar later, uitgegroeid tot een enorm (media)spektakel. Verschillende radio- en TV-programma’s zonden dagenlang uit vanaf de berg die ondertussen bijna een mythische status heeft verworven. Afgelopen maanden heb ik van vier verschillende bekenden het verzoek gekregen hen te sponsoren.

Dit jaar heeft de fietstocht bijna 30 miljoen euro opgebracht. De stichting Alpe d’Huzes besteedt dit aan verschillende aspecten van kankeronderzoek, die erop gericht zijn patiënten met kanker een beter leven te geven. Veel fietsers, zeker die van het eerste uur, doen mee omdat zijn in hun nabije omgeving mensen hebben die ernstig ziek zijn, of aan de gevolgen van kanker zijn overleden. Zij willen graag iets doen voor hen, of juist voorkomen dat nog meer mensen door de ellende moeten gaan die gepaard gaat met kanker. Dus fietsen ze een berg op en daar geven mensen geld voor, en dat komt dan weer ten goede aan het KWF. Met een geweldig resultaat – 30 miljoen euro voor kankeronderzoek is niet niets.

De Alpe d’HuZes is maar één van de vele voorbeelden van sportevenementen met een goed doel die de laatste jaren als paddestoelen uit de grond komen. Naar Amerikaans voorbeeld kun je nu ook Nederland hardlopen, wandelen, tennissen en voetballen tegen kanker en nog veel meer andere aandoeningen. Veel van het geld dat wordt opgehaald wordt besteed aan onderzoek, waaronder ook fundamenteel onderzoek. Terwijl de sponsoren meestal denken aan patiënten en kinderen met kanker, gaat het geld ook naar biologen die bijvoorbeeld celdeling besturen. Erg nuttig onderzoek, want als je begrijpt hoe celdeling precies werkt, kun je ook beter begrijpen hoe en waarom het misgaat, zoals bijvoorbeeld bij kanker.

Kortom, door evenementen als de Alpe d’HuZes kunnen weer een aantal medisch biologisch onderzoekers aan de slag om de raadsels van ons lichaam te ontrafelen. Maar natuurkundigen, taalwetenschappers, wiskundigen, filosofen en allerlei andere fundamentele wetenschappers kunnen niet zo makkelijk hun onderzoek “relevant” laten klinken voor een ziekte. Zij kunnen niet putten uit dit soort liefdadigheidsevenementen, maar moeten het van de schaarse overheidsgelden van de KNAW en NWO hebben, die de komende jaren ook alleen maar minder worden.

Zou het voor de andere takken van de wetenschap werken als de KNAW een Marathon voor de Wetenschap zou organiseren? Of wanneer NWO een landelijke Fietstocht voor Fundemanteel Onderzoek zou uitzetten? Zou er dan ook 30 miljoen opgehaald worden, zodat natuurkundigen zwarte materie kunnen besturen, zodat wiskundigen nieuwe theorieën zouden kunnen ontwikkelen en zodat taalwetenschappers oude talen kunnen doorgronden? Of zou Nederland zijn schouders ophalen voor een Wandeltocht voor de Wiskunde of een Fietstocht voor de Filosofie? Welke chemicus organiseert de eerste Schaatstocht voor de Scheikunde? Ik ben benieuwd.